ทำความรู้จักและเข้าใจเกี่ยวกับเส้นผม

เส้นผม เป็นหนึ่งในส่วนสำคัญที่สามารถสร้างแรงดึงดูด ช่วยให้ผู้หญิงและผู้ชาย ดูสวยหล่อ และน่าหลงใหลขึ้นได้ การมีเส้นผมเเข็งแรง ยาวสลวย ไม่หลุดร่วงง่าย หรือรอดพ้นจากอาการผมบาง ศีรษะล้าน จึงเป็นสิ่งที่ทุกคนปรารถนา…

เส้นผมทั้ง 3 ประเภท

เส้นผม หรือเส้นขน คือ เซลล์ส่วนที่ตายแล้ว (Dead cell) อยู่ในชั้นหนังกำพร้า (Epidermis) ประกอบไปด้วยเส้นใยโปรตีนหรือเคราติน (Keratin) ซึ่งพบได้ตามส่วนต่าง ๆ ของร่างกายเส้นผมหรือเส้นขน แบ่งออกเป็น3 ประเภท ได้แก่ ลานูโก (Lanugo hair), เวลลัส (Vellus hair) และ เทอร์มินัล (Terminal hair)

Lanugo hair

ลานูโก (Lanugo hair) คือ ผมชุดแรก เกิดในช่วงที่เป็นทารกอายุครรภ์ระหว่าง 16-20 สัปดาห์เป็นขนเส้นเล็ก ๆ มักจะไม่มีสีและหลุดร่วงไปก่อนคลอด 3-4 สัปดาห์

Vellus hair

เวลลัส (Vellus hair) คือ ขนอ่อนๆ ที่เกิดแทน ลานูโก (Lanugo hair)มีความยาวไม่เกิน 2 เซ็นติเมตร, มักจะไม่มีสี และมีขนาดเส้นผ่านศูนย์กลางไม่เกิน 30 ไมครอน

Terminal Hair

เทอร์มินัล (Terminal hair) คือ ขนที่มีลักษณะเป็นเส้นใหญ่ มีความหยาบและยาวกว่า เวลลัส (Vellus hair), มีแกนผม(Medulla), มีสี, และมีขนาดเส้นผ่านศูนย์กลางประมาณ 60 ไมครอน ซึ่งกว้างที่สุดเมื่อเทียบกับผมทั้ง 3 ประเภท เมื่อย่างเข้าสู่วัยรุ่น เทอร์มินัล (Terminal hair) จะแยกเป็นอีก 2 ประเภท คือ Asexual hair และ Sexual hair

● Asexual hair คือ ขนที่ศีรษะหรือผม ขนคิ้ว ขนตามมือ หรือตามแขนตามขา

● Sexual hair คือ ขนที่บ่งบอกเพศ ได้แก่ ขนรักแร้ ขนหัวหน่าว หนวด เครา และขนหน้าอก โดยมีฮอร์โมนเพศ (Estrogen/Androgen) เป็นตัวกำหนด

เส้นผมของเราที่ได้จากกการสังเคราะห์โปรตีนนั้น มีโครงสร้างภายในที่ซับซ้อน โดยปกติแล้ว ขนาดของเส้นผมจะเพิ่มขึ้นตามอายุ เมื่อเข้าสู่วัยผู้ใหญ่เส้นผมจะมีขนาดเส้นผ่านศูนย์กลางกว้างประมาณ 20-180 ไมครอน และโดยทั่วไปจะมีความยาวประมาณ 90 เซ็นติเมตร หากนำมาตัดตามขวาง จะพบว่าโครงสร้างของเส้นผมแบ่งออก เป็น 3 ชั้น ได้แก่ชั้นผิวนอก (Cuticle), ชั้นเนื้อผม (Cortex) และ ชั้นแกนผม (Medulla)

โครงสร้างของเส้นผมแต่ละชั้น

ชั้นผิวนอก (Cuticle)

ผิวนอก (Cuticle) คือ ชั้นที่อยู่นอกสุด, โปร่งแสง, ไม่มีสี, เป็นเกล็ดใสที่เรียงซ้อนกัน รอบ ๆ เส้นผม และประกอบด้วยเคราตินเป็นส่วนใหญ่ ทำหน้าที่ห่อหุ้มเส้นผม ทำให้เส้นผมมีความแข็งแรง ช่วยป้องกันการซึมผ่านของสิ่งสกปรกที่จะเข้าไปทำลายเส้นผม รวมถึงรักษาความชุ่มชื้น (Natural Moisturizing Factors /NMF) ที่ร่างกายสร้างขึ้น ซึ่งช่วยให้เส้นผม ดูสวย เงางาม และเป็นธรรมชาติ

เนื้อผม (Cortex)

เนื้อผม (Cortex) คือ ชั้นที่มีความหนามากที่สุดประมาณร้อยละ 80 ของโครงสร้างทั้งหมด ประกอบด้วยเซลล์รูปกระสวย (Spindle shaped cells) ซึ่งเป็นเส้นใยโปรตีนหรือเคราติดเรียงอัดกันแน่นตามยาว มีขนาดเส้นผ่านศูนย์กลางประมาณ 1-6 ไมครอน ถือเป็นโครงสร้างหลักของเส้นผม เพราะเป็นแหล่งรวมของเมลานิน (Melanin) ที่เป็นตัวกำหนดสีผม (Hair Pigment) และช่วยให้เส้นผมมีความยืดหยุ่น ไม่เปราะหรือหักง่าย

แกนผม (Medulla)

แกนผม (Medulla) คือ ชั้นที่เกิดจากโปรตีนและไขมัน ไม่มีบทบาทในการทำงาน ส่วนมากจะพบในผมที่มีสภาพแข็งแรง และมักไม่พบในผมเส้นเล็ก

เส้นผมเป็นสิ่งที่สร้างขึ้นด้วยกระบวนการตามธรรมชาติของร่างกาย มีการหลุดร่วงและสร้างใหม่อยู่เสมอ ตามระยะเวลาที่เหมาะสม (ลิ้งค์ไปวงจรของเส้นผม)การเลือกวิธีการดูแล รักษา และบำรุงอย่างถูกวิธีจะช่วยให้เส้นผมมีสุขภาพที่แข็งแรง และอยู่กับเราได้อย่างยาวนาน สิ่งที่ควรระวังคือ การใช้วิธีรักษาที่ไปยับยั้งกลไกการทำงานของร่างกาย เช่น การใช้ยา ซึ่งวิธีนี้จะทำให้เกิดผลเสียต่อสุขภาพในระยะยาวได้นะคะ

3 thoughts on “ทำความรู้จักและเข้าใจเกี่ยวกับเส้นผม

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *